Fikri Mülkiyet Hukuku
Fikri Mülkiyet Hukuku
📘 Fikri Mülkiyet Hukuku Nedir?
Fikri mülkiyet hukuku, insan düşüncesinin ürünü olan eserlerin, buluşların, tasarımların ve markaların korunmasını düzenleyen hukuk dalıdır.
Bu alandaki temel mevzuatlar:
✅ 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
✅ 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu‘dur.
Fikri mülkiyet hukuku; eser sahiplerinin, buluşçuların ve tasarımcıların haklarını güvence altına alarak yaratıcılığı ve inovasyonu teşvik etmeyi amaçlar.
📘 Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku
Bir düşünsel emeğin (kitap, müzik, resim, film, yazılım vb.) eser sayılabilmesi için:
✅ Sahibinin özgün yaratımı olması,
✅ Somut şekilde ortaya konmuş olması gerekir.
Eser sahiplerinin hakları:
-
Manevi haklar (eser üzerinde adının belirtilmesi, eserde değişiklik yapılmasını engelleme vb.)
-
Mali haklar (çoğaltma, yayma, temsil etme, işleme gibi)
Hak ihlali halinde eser sahibinin dava açma ve tazminat talep etme hakkı vardır.
📘 Marka Hukuku
Marka, bir teşebbüsün mallarını veya hizmetlerini diğerlerinden ayırt etmeye yarayan işarettir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunur.
✅ Markaların Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) tescili ile koruma başlar.
✅ Marka hakkı ihlal edildiğinde, hak sahibi tecavüzün önlenmesi, maddi-manevi tazminat ve lisans ücreti talebi gibi haklara sahiptir.
📘 Patent ve Faydalı Model Koruması
Patent, yeni, buluş basamağı içeren ve sanayiye uygulanabilir olan buluşların korunmasını sağlar.
Faydalı model ise daha basit buluşlar için kısa süreli koruma sağlar.
✅ Patent koruması genellikle 20 yıl, faydalı model koruması 10 yıl sürer.
✅ Başvurular TÜRKPATENT üzerinden yapılır.
İhlallerde, patent hakkı sahibinin tescil iptali, durdurma, tazminat gibi hukuki yolları vardır.
📘 Endüstriyel Tasarım Hukuku
Endüstriyel tasarım; bir ürünün tümü veya bir parçasının şekli, deseni veya süslemesi gibi görsel özelliklerinin korunmasını sağlar.
✅ Tescil ile tasarımın korunması sağlanır.
✅ Tasarım hakkı ihlallerinde hak sahibi ürünün piyasadan toplatılmasını ve tazminat talebini isteyebilir.