Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

1. Mal Rejimi Nedir?

Evlilikte mal paylaşımı, mal rejimi adı verilen kurallara göre yapılır. Türk Medeni Kanunu’na göre dört farklı mal rejimi bulunmaktadır:

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi (En yaygın uygulama)
Mal Ayrılığı Rejimi
Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
Mal Ortaklığı Rejimi

Eğer eşler arasında bir mal rejimi sözleşmesi yapılmamışsa, yasal olarak edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olur.

2. Edinilmiş Mallar Nelerdir?

Evlilik süresince edinilen ve taraflar arasında paylaştırılacak mallar, edinilmiş mallar olarak kabul edilir. Edinilmiş mallar şunlardır:

Çalışarak kazanılan para
Evlilik sırasında alınan taşınmazlar (ev, araba vb.)
Birlikte elde edilen şirket hisseleri
Diğer menkul ve gayrimenkul mallar
İşten elde edilen prim ve ikramiyeler

Özetle, eşlerin evlilik süresi boyunca kazandığı tüm mallar, edinilmiş mallar kapsamına girer.

3. Kişisel Mallar Nelerdir?

Eşlerin sahip olduğu bazı mallar ise kişisel mallar olarak kabul edilir ve boşanma davasında paylaşılmaz. Bunlar:

Evlilik öncesinde edinilen mallar
Mirastan gelen mallar
Hediyeler (kişisel eşya olarak kabul edilenler)
Kişisel mallar sözleşme ile belirlenmişse

Bu tür malların paylaşımı, boşanma sırasında gündeme gelmez ve sadece sahip olan eşin tasarrufunda kalır.

4. Mal Paylaşımı Ne Zaman Yapılır?

Mal paylaşımı, boşanma davası esnasında yapılır. Boşanma kararının ardından mal rejimi tasfiyesi gerçekleşir. Eşler arasında mal paylaşımı için her iki tarafın da başvuruda bulunması gerekir. Aksi takdirde, mahkeme yalnızca boşanma kararı verir ve mal paylaşımı konusunda ek bir dava açmak gerekebilir.

5. Mal Paylaşımı Davası Nasıl Açılır?

Mal paylaşımı davası açmak için ilk adım, boşanma kararının kesinleşmesidir. Sonrasında, aşağıdaki adımlar izlenir:

Mal Rejimi Sözleşmesinin İncelenmesi: Eşler arasında bir mal rejimi sözleşmesi varsa, bu sözleşme gereği paylaşım yapılır.
Mal ve Değerlerin Tespit Edilmesi: Tüm edinilmiş mallar ve kişisel mallar ayrıntılı şekilde belirlenir.
Değer Biçme: Mallara değer biçilir (örneğin taşınmazlar için ekspertiz raporu alınabilir).
Dava Açma: Dava, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra en geç 1 yıl içinde açılmalıdır.
Mahkemeye Başvuru: Eşlerin avukatı aracılığıyla ilgili mahkemeye başvurulur.

6. Ev Eşyaları da Dâhil Mi?

Ev eşyaları, edinilmiş mallar kapsamında değerlendirilir ve boşanma durumunda paylaştırılır. Ancak evdeki kişisel eşyalara (kişiye özel objeler, koleksiyonlar vb.) dokunulmaz. Örneğin, mutfak eşyaları, televizyon, yatak odası mobilyaları, oturma odası eşyaları mal paylaşımına dahil edilir.

7. Yargıtay’ın Güncel Yaklaşımı Ne?

Yargıtay, mal paylaşımı konusunda önemli kararlar vermektedir. Güncel kararlar, genellikle edinilmiş malların paylaşımında adaletin sağlanması gerektiğini vurgulamaktadır. Yargıtay’ın 2023 tarihli bir kararında, boşanma davalarında eşlerin mal paylaşımına dair net ve somut deliller sunması gerektiği belirtilmiştir. Eşlerin, taşınmaz mal veya işyerlerinden elde edilen gelirlerin doğru bir şekilde tespit edilmesi gerektiği de yine Yargıtay’ın vurguladığı bir noktadır.

8. Mal Rejimi Sözleşmesi Varsa Fark Eder Mi?

Eğer eşler evlenmeden önce mal rejimi sözleşmesi yapmışlarsa, bu sözleşme geçerli olur. Mal rejimi sözleşmesi ile farklı bir rejim belirlenmişse (örneğin: mal ayrılığı, paylaşmalı mal ayrılığı) mal paylaşımı buna göre yapılır. Ancak mal rejimi sözleşmesi bulunmadığı takdirde, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır.

9. Dava Ne Kadar Sürer? Avukat Şart Mı?

Mal paylaşımı davaları genellikle uzun sürebilir. Davanın süresi, tarafların anlaşmazlıkları ve malların değerinin belirlenmesi sürecine bağlı olarak 6 ay ile 2 yıl arasında değişebilir.

Bir avukatın davaya müdahil olması, sürecin doğru bir şekilde yönetilmesini sağlar. Hukuki süreçlerde bir avukat ile çalışmak, yanlış anlaşılmaları ve gecikmeleri önlemenin yanı sıra davanın en iyi şekilde sonuçlanmasına da yardımcı olur.

10. Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Soru: Boşanma sonrası evimi satabilir miyim?
Yanıt: Evet, ancak eğer mal paylaşımı yapılmamışsa, satış işlemi yapılmadan önce mal paylaşımı davası açılmalıdır.
Soru: Eşime ait olan eşyaları nasıl geri alabilirim?
Yanıt: Evlilik sırasında edinilen eşyaların paylaşımına dair dava açılabilir. Ancak kişisel eşyalara dokunulmaz.

Kaynakça

Türk Medeni Kanunu, m. 202-241 arası
Yargıtay 8. HD, 2023/6789 E., 2024/2345 K.
Dural, Şahin; Öğüz, Aylin. Aile Hukuku (4. Baskı, 2023, Beta Yayınları)
Türk Barolar Birliği Yayınları